Για τους ασθενείς που σιτίζονται με Παρεντερική Διατροφή (ΠΔ) κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους, η μετάβαση στη ΠΔ κατ’οίκον από το νοσοκομείο περιλαμβάνει ορισμένα κριτήρια που σχετίζονται με την κλινική εικόνα του ασθενούς, το περιβάλλον του σπιτιού, την ικανότητα για αποζημίωση, το επίπεδο των ατόμων που φροντίζουν τον ασθενή και τον τρόπο ζωής, ώστε η σίτιση να πραγματοποιείται με ασφάλεια. Το περιβάλλον του σπιτιού αξιολογείται με βάση τα κριτήρια που αναγράφονται στον Πίνακα 1. Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς τη δυνατότητα για ΠΔ κατ’οίκον εξαιτίας της έλλειψης ατόμου για τη φροντίδα τους, του μη ασφαλούς περιβάλλοντος σπιτιού και της άρνησης για παρεντερική διατροφή. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητο το αρμόδιο προσωπικό του νοσοκομείου να συνεργάζεται, ώστε να βρίσκει εναλλακτικές μεθόδους για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών του ασθενούς.
Πριν την έξοδο από το νοσοκομείο είναι απαραίτητο να δίνονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες τόσο στον ασθενή όσο και στο άτομο που τον φροντίζει. Το σχέδιο της ΠΔ κατ’οίκον πρέπει να περιλαμβάνει βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους και τον επαναπροσδιορισμό αυτών, όπως απαιτείται από την πορεία της νόσου. Αυτό συνεπάγεται επισκέψεις στο σπίτι εκπρόσωπών της ομάδας που συνταγογραφεί και παρακολουθεί την ΠΔ ή τους ασθενούς στο νοσοκομείο, αλλά ενδεχομένως και συχνή τηλεφωνική επαφή. Πριν την έναρξη της ΠΔ κατ’οίκον πρέπει να δίδονται οδηγίες σχετικά με τον εξοπλισμό και τα διαλύματα (π.χ. καθετήρες, συντήρηση των σκευασμάτων κ.λπ.). Στον πίνακα 1 αναφέρονται κάποιες λειτουργικές λεπτομέρειες πριν αποφασιστεί η δυνατότητα χορήγησης ΠΔ κατ’οίκον.
Πίνακας 1. Λειτουργικά κριτήρια για τη χορήγηση ΠΔ κατ’οίκον.
| Ηλεκτρικό ρεύμα |
| Υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα στο σπίτι και είναι αυτό συμβατό με τη χρήση συσκευής έγχυσης; |
| Είναι συχνές οι διακοπές ρεύματος; |
| Ψυγείο |
| Υπάρχει ψυγείο διαθέσιμο για την αποθήκευση των διαλυμάτων της παρεντερικής σίτισης και αν ναι μπορεί να αποθηκεύσει σκευάσματα για 1-2 εβδομάδες; |
| Τηλέφωνο |
| Υπάρχει τηλέφωνο διαθέσιμο για επείγοντα τηλεφωνήματα στο νοσοκομείο; |
| Υπάρχει κατάλογος με τηλέφωνα για επείγουσες καταστάσεις για τον ασθενή; |
| Νερό |
| Υπάρχει νερό διαθέσιμο για καθάρισμα; |
| Γενικά για καθαριότητα |
| Είναι το σπίτι απαλλαγμένο από έντομα και τρωκτικά; |
| Υπάρχει χώρος στο σπίτι που μπορούν να αποθηκευτούν τα απαραίτητα για την παρεντερική σίτιση μακριά από παιδιά και κατοικίδια; |
| Θέματα ασφάλειας |
| Πόσο δύσκολο είναι για τον ασθενή να μεταβεί από την κρεβατοκάμαρα στο μπάνιο; |
Παρακολούθηση της ΠΔ κατ’οίκον
To πλάνο της παρακολούθησης της ΠΔ πρέπει πάντα να καθορίζεται από το προσωπικό του νοσοκομείου σε συνεργασία με τον ασθενή. Στον Πίνακα 2 αναγράφονται οδηγίες για την παρακολούθηση των ασθενών που σιτίζονται παρεντερικά στο σπίτι.
Επιπλοκές
Η παρακολούθηση των ασθενών είναι απαραίτητη ώστε να αποφεύγονται οι επιπλοκές. Οι επιπλοκές χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
α) επιπλοκές που σχετίζονται με τους καθετήρες χορήγησης και
β) μεταβολικές επιπλοκές που σχετίζονται με την έγχυση αναμεμιγμένων θρεπτικών συστατικών.
Στην πρώτη περίπτωση είναι απαραίτητο να εφαρμόζονται συνθήκες ασηψίας σε κάθε χειρισμό και καλό είναι ο καθετήρας σίτισης να μην χρησιμοποιείται για άλλους σκοπούς (π.χ. χορήγηση της φαρμακευτικής θεραπείας). Στη δεύτερη περίπτωση, η περισσότερο συχνή μεταβολική επιπλοκή είναι η υπεργλυκαιμία και σχετίζεται άμεσα με την περιεκτικότητα του διαλύματος σε δεξτρόζη. Ο καθημερινός έλεγχος της συγκέντρωσης της γλυκόζης, η χορήγηση των κατάλληλων μονάδων ινσουλίνης, η επιλογή ενός σκευάσματος με μικρότερη περιεκτικότητα σε δεξτρόζη ή η μείωση του ρυθμού χορήγησης μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση. Επίσης συχνά κατά την έναρξη της ΠΔ κατ’οίκον παρατηρείται αύξηση των παραμέτρων που σχετίζονται με την ηπατική λειτουργία. Η κατάσταση αυτή συνήθως υποχωρεί με την πάροδο 10-15 ημερών. Ωστόσο εάν επιμένει χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.
Πίνακας 2. Οδηγίες για την παρακολούθηση των ασθενών που λαμβάνουν ΠΔ κατ’οίκον.
| Εργαστηριακές εξετάσεις | Κατά την έναρξη | Προαιρετικά κατά την έναρξη | Εβδομαδιαίως για τις πρώτες 2 εβδομάδες | Μηνιαίως κάθε 3 μήνες | Κάθε 6 μήνες |
| Βιοχημικές αναλύσεις
(ηλεκτρολύτες, γλυκόζη, CO2, BUN, κρεατινίνη, Ca, P, Mg, τριγλυκερίδια, ολικές πρωτεΐνες, αλβουμίνη) |
+ | + | + | + | |
| Αναλύσεις λειτουργικότητας ήπατος:
(Αλκαλική φωσφατάση, ολική χολερυθρίνη, γαλακτική δεϋδρογονάση, SGOT, SGPT) |
+ | + | + | + | |
| Πλήρης αιματολογικός έλεγχος | + | + | + | + | |
| Έλεγχος αποθεμάτων σιδήρου | + | + | |||
| Αναλόγως της υποκείμενης νόσου:
(Ψευδάργυρος, Β12, σίδηρος, χαλκός) |
+ |
